4 soruda müteahhite kat karşılığı verilen arsalarda vergisel durum!

Taşınmaz alım-satımının vergilendirilmesinde taşınmazın elde ediliş tarihi temel parametredir. Çünkü Gelir Vergisi Kanununa göre gerçek kişilerin bir bedel karşılığı edindikleri taşınmazların iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artış kazancı olarak vergilendirilir.

Ancak iktisap tarihinden başlayarak beş yıldan fazla bir süre elde tutulduktan sonra elden çıkarılırsa vergilendirilmezler.

Bu yazıda arsanın kat karşılığı müteahhite verilmesi  karşılığında alınan taşınmazların (daire, işyeri vb.) satılması durumunda vergisel durum ve değer artış kazancında 5 yıllık sürenin hesaplanmasını maliyenin bakış açısıyla 4 maddede değerlendireceğiz.

1. Arsa müteahhide kat karşılığı verilmiş ve alınan daireler satışa konu olduğunda iktisap tarihi olarak hangi tarih esas alınarak vergilendirme yapılır?

Arsanın iktisabı (edinimi) ne kadar süre önce yapılırsa yapılsın kat karşılığı alınan taşınmazların (daire, işyeri vb.) tapuya tescil edildiği tarih esas alınarak 5 yıllık süre hesaplanır.

Ancak bazı özel hallerde taşınmazın tapuya tescilinden önce sahibinin fiili kullanımına bırakılma tarihinin dikkate alınması gerekir
 
2. Dairelerin tapuya tescilden önce sahibinin fiili kullanımına bırakılan özel haller nelerdir?

Söz konusu taşınmazlar tapuya tescilden önce fiilen kullanıma hazır şekilde olmak suretiyle, teslim alanların, tahsis belgesi , teslim tutanakları, su, elektrik, telefon, doğalgaz faturaları vb. belgelerle ispat edilirse.

Değer artış kazancının tespiti yönünden fiilen kullanıma başladıkları tarih iktisap tarihi olarak dikkate alınır.
 
3. Arsa ile ilgili müteahhit ile noterde yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesi iktisap tarihi olarak esas alınır mı?

Söz konusu arsa ile ilgili müteahhit ile yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin noterde yapılması ve durumun ayrıca tapu kayıtlarında tescil edilmemesi halinde arsanın müteahhide satışından ve karşılığında daire ediniminden söz edilemez.

4. Kat karşılığı alınan daire, işyeri vb satışı her halükarda değer artış kazancı olarak mı vergilendirilir ?

Genel olarak şahsi ihtiyaç veya servetin korunması amacıyla arsa karşılığı  alınan bu taşınmazların (daire,işyeri,ofis vb) elden çıkarılmasından doğan kazançlar g.v.k mük.80 mad.göre değer artış kazancı olarak vergilendirilir.

Alınan dairelerin beş yıl içinde topluca bir defada aynı kişiye satılmasından elde edilen kazanç değer artış kazancıdır.

Ancak bu taşınmazların (daire, işyeri vb.) kurulan bir ticari organizasyon içinde yapıldığında alım-satım ticari faaliyetin unsuru sayılır. Ticari organizasyon değerlendirilmesinde objektif ölçü muamelenin çokluğudur.

Taşınmazların aynı takvim yılında birden fazla defada veya takip eden birden fazla art arda satılması ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirilir.  

Vergi Uzmanı
Mustafa Bey
Kurtulus Partners

Yazara [email protected]  adresinden ulaşabilirsiniz.         
 

Gurbetçilerin ve Yabancıların Veraset Vergisi!

5 soruda yabancıların taşınmaz alım-satımında değerleme şartı ve vergiye etkisi!