Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi!

Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM'ye sunuldu. Komisyonda görüşmeleri devam eden kanun teklifi kapsamında aktif fay hatları ile tsunami etki alanları, dere yatakları, heyelanlı alanlar ve çığ riski bulunan bölgelerde yer alan yapıların öncelikli dönüşüm kapsamına alınması ve 30/10/2020 tarihinde İzmir'de meydana gelen deprem ile orta hasarlı olduğu tespit edilen yapılar ile belli bir tarihten öncesine ait ruhsatlı yapıların dönüşüm ve güçlendirme uygulamalarına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amaçlanıyor.

MADDE GEREKÇELERİ 

MADDE 1- Afet riskli alanlar içinde bina veya konutu bulunan vatandaşlarımızın mağdur edilmemesi için uygun alanlarda barınma ihtiyaçlarının devlet tarafından karşılanacağı çözüm önerilerine ihtiyaç duyulması nedeniyle önerilmiştir. 

MADDE 2- Mevcut mevzuatta afet sonrasında orta hasarlı olarak tespit edilen binaların 
ne yapılmadan kullanılamayacağı, bina sahiplerine 7269 sayılı yasa kapsami ve şartlarında hak sahibi olmaları koşuluyla yalnızca güçlendirme kredisi verileceği ve orta hasarlı binaların 1 sene içerisinde malikleri tarafından güçlendirilmeleri, yapıların güçlendirilmemeleri halinde yıkılacağı ve hiçbir haktan yararlanamayacakları hüküm altına alınmıştır. 6306 sayılı Kanun'da; 7269 sayılı Kanun kapsamındaki haklardan faydalananların 6306 sayılı Kanun'dan faydalanmasına engel bir hüküm bulunmamakta olup, herhangi bir binanın 6306 sayılı Kanun kapsamındaki haklardan yararlanabilmesi için, yıkılmadan önce bu Kanun kapsamında riskli yapı olarak tespit edilmiş olması gerekmektedir. Bu da zaten orta hasarlı olarak tespit edilmiş yapıların bedel karşılığında yeniden riskli olarak tespit ettirilmesine yönelik işlemlerin yürütülmesi anlamına gelmekte, zaman ve ekonomi açısından kayıp oluşturmaktadır. Ayrıca,  İzmir  İlimizin 1. Derece Deprem bölgesinde bulunması ve 01.01.199 yürürlüğe giren "Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik" öncesindeki mevzuatın ilimiz için yetersizliği nedeni ile; hasarlı olsun olmasın bu tarihten önce yapılmış binaların yapım tekniği, zemin parametreleri, yapı malzemeleri açısından Yapı Denetimi Hakkında Kanunun yürürlüğünden önce yapılmaları, 1975 tarihli Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmeliğe göre hazır beton kullanılmadan elle beton dökülerek inşa edilmeleri, donatılarda düz demir kullanılması vb, nedenlerle yapı güvenliği açısından ciddi risk oluşturduğu bilinmekte olup, çeşitli bilimsel raporlarda da bu tespitlerin ortaya konduğu görülmektedir. Bu kapsamda, İzmir İlimizin 1. Derece Deprem bölgesinde bulunduğu da dikkate alındığında söz konusu yapıların güçlendirmelerinin veya yıkılarak yeniden yapılmalarının vatandaş eliyle yapılmasının çok zor olması nedeni ile riskli yapı tespiti yapılmaksızın bu kanun kapsamında sayılmaları ile bu kanunda belirtilenler dışında da ilave teşviklerin sağlanarak ivedilikle güvenli hale getirilmelerinin hızlandırılması ve kolaylaştırılması amacıyla önerilmiştir. 

MADDE 3- Yürürlük Maddesidir. 

MADDE 4- Yürütme Maddesidir. 

KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ 

MADDE 1- 16/5/2012 tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. 
“GEÇİCİ MADDE 5- (1)Aktifliği tespit edilen fay hatları/zonları ile tsunami etki alanları, dere yatakları, heyelanlı alanlar ve çığ düşme bölgelerinde yer alan yapılar bu Kanun kapsamında öncelikle dönüşüm kapsamına alınır.” 

MADDE 2- 6306 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. 
“GEÇİCİ MADDE 6- (1) İzmir İlinde 30/10/2020 tarihinde meydana gelen deprem sonucunda 7269 sayılı Kanun kapsamında orta hasarlı olarak tespit edilen yapılar ile 1/1/1998 tarihinde yürürlüğe giren “Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik” öncesinde ruhsatlı olarak yapılmış yapılar, kat maliklerinin tamamının muvafakati ile yıkılıp yeniden yapılması veya güçlendirilebilecekleri teknik olarak tespit edilerek güçlendirilmeleri halinde riskli yapı tespiti yapılmaksızın 7 nci madde kapsamında sayılır. 
(2) Bu yapıların yıkılarak yeniden yapılması halinde yıkım işleri masrafları yıkıntıdan elde edilecek malzeme bedelinden ödenmek üzere valilik makamının oluru ile ilgili idaresince yapılır. 
(3) Bu yapılar, 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 23 üncü maddesine göre alinan teknik altyapı bedelleri ile 2464 sayılı Kanuna göre alınan yol, kanalizasyon ve su tesisleri harcamalarına katılma paylarından muaftır. 
(4) Bu yapıların güçlendirilmesi aşamasında kullanılan yapı malzemelerinde uygulanacak katma değer vergisi oranı yüzde 1'dir. 
(5) Bu yapıların güçlendirilmesi veya yıkılıp yeniden yapılması amacıyla 4708 sayılı Kanun kapsamında ödenmesi gereken yapı denetimi hizmet bedelinin yüzde 25'i dönüşüm projeleri özel hesabından karşılanır." 

MADDE 3- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.