İstanbul’da 100 bin konut mağduru seslerini duyurmak istiyor!
Türkiye'de ev alma hayali kurup kredi çekerek borca giren çok sayıda kişi, yıllardır seslerini duyurmaya çalışıyor. Sadece İstanbul’da toplam 100 bine yakın toplu konut mağduru olduğu düşünülüyor.
Türkiye'de son yıllarda ekonominin itici gücü olarak görülen inşaat sektöründe, sağlanan kredi kolaylıkları sektörü hareketlendirse de mağduriyetler devam ediyor. Bankacılık sektörünün 2019'da inşaat alanında faaliyet gösteren şirketlere kredi desteği 245 milyar 579 milyon lira oldu.
Deutsche Welle Türkçe'den Pelin Ünker'in haberine göre; ancak inşaatı yıllar önce başlayan projeler hala teslim edilmezken ev hayaliyle yıllar boyunca bekleyen vatandaşlar mağdur olduğunu söylüyor. İyi Parti'nin Ocak ayında Meclis'te verdiği soru önergesine göre İstanbul'da 30 bini Esenyurt'ta olmak üzere toplam 100 bine yakın toplu konut mağduru bulunuyor.
2015'te bitmesi gerekiyordu
Mağduriyete neden olan projelerden biri de Yeşil GYO'nun Esenyurt'taki Innovia 4 projesi oldu. Projenin 1, 2 ve 3. etaplarında 9 bin 100 konut teslim edilirken dördüncü etapta bulunan 6 bin 500 konut teslim edilmedi. İnşaat hala bitmemesine karşı konut satışı ise sürüyor. Şimdiye kadar mağdur olanların sayısı 6 bine çıktı. 2010-2011 yılında sözleşmelerin yapıldığı Innovia 4 projesinde dairelerin 36-48 ayda teslim edilmesi planlanıyordu.
Seslerini yetkililere duyurmak istediklerini söyleyen mağdurlar uzun zamandır eylem yapıyor. DW Türkçe'ye konuşan mağdurlardan Mine Öner projeyi 2012 yılında TV reklamlarında gördüğünü söylüyor. Öner, projeden bir suit satın aldığını, ancak şu an devam eden projede suit bulunmadığını ifade ediyor.
Öner "Innovia 1,2,3 projesi var. Devamında dördüncüsü gelince insanlarda bir güven oluştu. Burada belediye de suçlu. Çünkü belediye garantör oldu. Belediyenin garantör olması tabii ki otomatik olarak size güven veriyor” diye konuşuyor.. Hayali bir projeyi satın aldığını, bunun bir dolandırıcılık suçu olduğundan bahseden Öner, şirket sahibi Kamil Engin Yeşil'in krizi ve Gezi protestolarını bahane ederek zaman kazanmaya çalıştığını belirtiyor. Kamil Engin Yeşil'in kendileriyle yaptığı toplantıda "Gidin derdinizi Tayyip Erdoğan'a anlatın” dediğini aktaran Öner, "Hakim, savcı da direkt dolandırıcılık yok diyor. Hayali bir projeyi satmak bu ülkede suç değil mi?” diye soruyor.
335 bin liraya kadar zarar
Projeden ev alan 39 mağdurun avukatı olan Avukat Hişar Zoroğlan ise müvekkillerinin 85 bin ile 335 bin lira arasında zarar ettiğini söylüyor. DW Türkçe'ye konuşan Zoroğlan'a göre Yeşil İnşaat'ın Esenyurt'un yanı sıra Tuzla ve Adapazarı'ndaki projelerinde de sorunlar meydana getiriyor.
Zoroğlan, Yeşil GYO'nun Innovia 4 projesi için internet üzerinden bir sistem kurduğunu, bu sistem üzerinden mağduriyetin katlandığını kaydediyor. Zoroğlan'ın açıkladığı verilere göre söz konusu sistem şu şekilde işliyor: ''Projeden daire satın alanlar TC kimlik numaraları üzerinden sisteme kaydediliyor. Kimlik numarasına göre kimin ne satın aldığı sistem üzerinden takip edilebiliyor. Projenin ne durumda olduğunu görmek için sisteme giriş yapanlara üç seçenek sunuluyor. Şirket ilk seçenekte ek inşaat maliyeti çıkarıyor. 200 bin verenden 80 bin daha ek maliyet istiyor. Diğer seçenekte dairesinin sözleşmesini iptal edip yine yapacağını vadettiği başka bir projeden ev vermeyi vadediyor. Üçüncü seçenekte "sözleşmenizi fesh edin, alacağınızı çek olarak tahsil edin."
Bu çeklerin karşılıksız çıktığından bahseden Avukat Zoroğlan, karşılıksız çekle ilgili de davalar açıldığını ve şirketin iflasının istendiğini söylüyor.
Şirket hala daire satıyor
Müvekkillerinin çoğunun banka kredisi kullanarak projeden ev aldığını, bankaya borçlarını ödeyip dairelerini teslim alamadıklarını söyleyen Zoroğlan, "10 yıldır sistematik olarak bu şekilde neredeyse yüzde 35'i yapılmış yüzde 65'i yapılmamış bir proje var. Şirket hala borsada ve insanlara daire satmaya devam ediyor" dedi.
Hişar Zoroğlan, Yeşil Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ ve Yeşil Global İnş. Tur. Otel. AŞ yetkilileri hakkında örgütlü dolandırıcılıktan dava açmak üzere Bakırköy Savcılığına başvurduklarını söylüyor.
Konut maliyeti arttı
Ekonomist Mustafa Sönmez, 15 yıldır özellikle büyük şehirlerdeki konut yapımının ekonominin sürükleyici günü olduğunu, ancak 2018'in üçüncü çeyreğinden itibaren sektörün kriz yaşandığını söylüyor.
Sönmez "2018 ortalarında yaşanan sert döviz kuru türbülansı, konut sektörüne girdi veren alt sektörlerin maliyetlerini de artırdı. Bu da konut üretim maliyetlerini tırmandırdı. Bu süredeki yüzde 33'lük artışlar, yarım kalmış konutların tamamlanmasının maliyetini artırırken yeni inşaatlara başlamayı da caydırıcı bir etken oldu” diye konuşuyor.
Ekonomideki iyileşmenin yine inşaat sektöründe aradığına, faiz indirimleri ve kredi kolaylıklarıyla sektör kapsamında ekonominin canlandırılmaya çalışıldığını belirten Sönmez, bunun kalıcı olmayacağını düşünüyor. Sönmez'e göre enflasyonda artış ve Hazine'nin iç borç geri ödemelerinin zorlamasıyla kredi faizlerinde yeniden tırmanabilir.
