Özel yurt veya ev tutarken mağdur olmayın!

Anadolu Ajansı'ndan Uğur Aslanhan'a değerlendirmelerde bulunan Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Aziz Koçal, üniversite yerleştirme sonuçlarının açıklanması sonrası öğrencilerin özel yurt veya ev tutarken mağdur olmaması için dikkat edilmesi gerekenleri anlattı. 

Koçal, üniversiteye yeni yerleşen öğrencilerin Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun (YURTKUR) yurtlarına yerleşememeleri durumunda özel yurtları ve ev kiralamayı tercih ettiklerini ifade ederek, bu süreçte bir an önce barınma ihtiyacını halletmek isteyenlerin hata yapabildiğini veya dolandırıcılarla karşı karşıya kalabileceğini belirtti.

Koçal, özel yurtlarla sözleşme imzalarken dikkat edilmesi gereken hususlara değindi. Koçal, "Yurdun öğrencilere vereceği hizmetler çok iyi sorgulanmalı, güvenlik, temizlik, ısınma, yemek, ders çalışma alanları, konaklama yapılacak odalar, özel etüt odaları, kantin ya da dinlenme bölümleri gibi sosyal mekanlar görülerek karar verilmeli. Öğrenciler, özel yurt ile sözleşme imzalamadan önce yurdun kendisine vereceği hizmetlerin tamamını ayrıntılı olarak sözleşmeye yazdırmalı. Öğrenciler seçtikleri yurt ile yapacakları yıllık sözleşmeyi çok iyi okuyarak imzalamalı. Yurdun mutlaka Milli Eğitim Bakanlığı'ndan onaylı olmasına dikkat edilmeli. Aksi takdirde vereceğiniz paralar boşa gidebilir ve ortada kalabilirsiniz." diye konuştu. 

Koçal, yurtların sözleşme imzalama aşamasında depozito talep etmesi halinde bir aylık tutardan fazla ücret verilmemesi gerektiğini ifade ederek, verilen depozitonun ne şekilde iade edileceğinin açıkça yazılmasının önemine değindi.  

"Yurt şartları sağlamazsa sözleşme tek taraflı feshedilebilir"

Koçal, özel yurtlara kayıt yaptıran öğrencilerin imzaladıkları sözleşmeleri 15 Eylül'e kadar feshetmeleri halinde sözleşmede yazılı olan yıllık barınma ücretinin yüzde 10'unu ödemesi gerektiğini söyledi ve sözlerine şöyle devam etti; "15 Eylül ve sonrasında ayrılanlar ise barınma hizmeti aldığı aylar ile içinde bulunulan ayın ücretinin tamamını ve kalan aylara ait barınma ücretinin yüzde 30'unu ödemesi lazım." 

Yurtların en fazla bir aylık ücret tutarında depozito alabileceğini ifade eden Koçal, bu ücretin daha sonra iade edilmesi gerektiğini söyledi.

Koçal, yurt ile yapılan sözleşmede anlaşılan temizlik, yemek gibi  şartların sağlanmaması halinde sözleşmenin tek taraflı feshedilebileceğinin altını çizerek, bu durumda herhangi bir cayma bedeli ya da cezai şart alınamayacağını belirtti.

"Evi görmeden kapora vermeyin" 

Koçal, öğrencilerin kiralık evlerde yaşadığı sorunlar arasında "konutta kaç kişinin kaldığı" konusunun bulunduğunu söyledi. Koçal, şunları belirtti;

"Öğrenci okula başladıktan sonra yeni arkadaşlar ediniyor veya kira ağır geldiği için kendi sınıfından başka insanlarla beraber kalmaya karar veriyor. Bu gibi durumlarda ev sahibi problem çıkarabiliyor. Bu yüzden kiralık ev sözleşmesi yaparken evde kaç kişinin kalacağı gibi durumlar mutlaka sözleşmede belirtilmeli. Sözleşme kiracı lehine olduğu için geri adım atılmadığı takdirde hiçbir problem yaşanmaz. Ayrıca evin fiziki özellikleri incelenmeli, eksik veya tamirat gereken durumlar önceden belirlenmeli."

Ev arayan öğrencileri dolandırmak isteyenlerin olduğunu belirten Koçal, sözlerine şöyle devam etti;

"Mesela kişi kendisine ait olmayan dairenin fotoğrafını ilana koyup ilgi çekiyor. Bu kişiler kendilerini arayanlara, 'İlandaki daireye çok talep var, ciddi düşünüyorsanız kaporayı yatırın.' diyor. Hesaba para yattığı andan itibaren telefonlarını kapatarak ortadan kaybolan bu kişilere bir daha da ulaşılamıyor. Bu gibi mağduriyetlerle karşılaşmamak için daire görülmeden peşinat, kapora verilmemeli, depozito ev sahibine verilmeli, hatta hesabına yatırılmalı."

"Kalmadığınız dönemin ücretini ödememek için tüm senetleri imzalamayın"

Gayrimenkul uzmanı Hatice Kolçak ise üniversite kazanan öğrencilerini kayıt işlemleriyle beraber kiralık ev ve yurt bulma arayışlarına soktuğunu söyleyerek, ev kiralarken veya özel yurt sözleşmeleri imzalarken dikkatli olunması ve hata yapılmaması gerektiğini belirtti.

Kolçak, özel yurt sözleşmesi yapılırken öğrencilerden senet de alınabildiğini aktardı. Kolçak, şunları kaydetti:

"Yurt çıkmaz kaygısıyla bazı öğrenciler direkt gidip özel yurda yerleşebiliyor. Daha sonra başvuru yaptığı devlet yurdu çıkabiliyor. Ya da öğrenci yurdu beğenmediği için yıl bitmeden başka bir yurda geçmek isteyebiliyor. Bu noktada tüm yılın veya kalınmayan dönemin tamamının parasının ödenmemesi için yurt ile yapılan sözleşme hükümleri önemli. 

İmzalanan senetler de böyle durumlarda işleme konabilmekte. Bu nedenle verilen senetler her ay için ayrı ayrı imzalanmalı ve borçlu olunan kişi veya kurum adına 'nama yazılı' olacak şekilde düzenlenmeli. Sözleşmeye de yazılmalıdır. Senetlerin ve sözleşmenin birer kopyası da mutlaka istenmelidir."

Sahte emlakçılara dikkat

Kolçak, ev kiralamada, yüksek aidat, kira, ısınma gibi maliyetlerin dikkate alınması gerektiğini söyledi ve kiralama kontratı yaparken şartların iyi okunması gerektiğini belirtti.

Çocuğun dışarıda kalma riskini göze alamayan velinin dikkatli okumadan kira sözleşmesi yapabildiğini, önüne konan senedi bakmadan imzalayabildiğini ifade eden Kolçak, daha sonra mülk sahibi ile anlaşmazlığa düşüldüğünde çoğu maddenin kiracının aleyhine kullanılabildiğini söyledi.

Kolçak, özellikle kira sözleşmesi yaparken, sahte emlakçılara ve fırsatçı mal sahiplerine dikkat edilmesi gerektiğini belirtti.

Sözleşme ile verilecekse senetlerin de birer kopyasının alınması gerektiğini belirten Kolçak, sözleşmenin mal sahibi ile yapılması gerektiğini ifade etti.

İstanbul'da üniversitelere yakın semtlerdeki evlerin kiraları!