Finans Merkezi’nin maliyeti arttı mı?

AKP iktidarı, 2007'de kamu bankaları ve finans kuruluşlarının genel merkezlerinin Ankara'dan İstanbul'a taşınacağını duyurdu. Sözcü'den İsmail Şahin'in haberine göre, Ümraniye'deki 300 bin metrekarelik araziyi adres olarak gösteren hükümet Ocak 2008 tarihinde İstanbul Finans Merkezi (İFM) projesini duyurdu. Strateji ve eylem planı Ekim 2009'da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İFM'nin, mimari tasarımı ve proje hazırlama süreci Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı tarafından yürütüldü.

DEFALARCA ERTELENDİ

2012'de dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, projenin toplam maliyetinin 4.5 milyar TL olacağını duyurdu. İFM için ilk yapım ihalesi de aynı yılın kasım ayında gerçekleştirilen ilk kazma 2014'te vurulabildi. İlk ihaleyi kazanan Ağaoğlu, tüm hafriyat işlerini, zemin iyileştirmesini, ortak altyapıyı, ulaşım yollarını, kapalı ve açık otoparklarla üstlendiği ofis ve konut alanlarının kaba inşaat çalışmalarını tamamladı. Fakat kamu bankaları ile Merkez Bankası, BDDK ve SPK gibi kuruluşların taşınacağı yapıların ihaleleri ve inşaatında yaşanan gecikme sebebiyle 2016 olarak açıklanan projenin açılış tarihi önce 2018'e ardından 2020'ye son olarak da 2022 yılına ertelendi.

VARLIK FONU RÜZGARI

Bu arada, Eylül 2019 tarihinde Türkiye Varlık Fonu'nun devreye girmesiyle  TOKİ  ve Emlak Konut tarafından geçmiş yıllarda yapılan ihaleleri kazanan Ağaoğlu, YDA ve İntaş projeden çıkartıldı. Bu firmaların o zamana kadar gerçekleştirdiği imalatların karşılığı olarak da 1 milyar 670 milyon lira ödeme yaparak İFM'ye ortak olan Varlık Fonu, protokol imzaladığı Emlak Konut GYO aracılığıyla pastayı yeniden dağıttı.

11 Kasım 2019 tarihinde Emlak Konut tarafından gerçekleştirilen duyuruyla, İFM'deki bazı inşaatlar için 5 müteahhit firmayla toplam 3.7 milyar TL'lik anlaşma imzalandığı açıklandı. AKP iktidarında kamudan çok sayıda büyük ihale alan firmalarla yapılan anlaşmaya göre rekreasyon parseller için Siyahkalem Mühendislik & Mustafa Ekşi İnşaat İş Ortaklığı ile KDV hariç 1 milyar 140 milyon TL, Emlak Konut GYO'ya ait olan olan özel proje alanı için Güryapı Restorasyon & Yapı ve Yapı İnşaat İş Ortaklığı ile KDV hariç 1 milyar 842 milyon liralık anlaşma imzalandı. BDDK binasının ikmal inşaatı için ise KDV hariç 719 milyon TL bedel üzerinden ASL İnşaat ile sözleşme yapıldı.

PEŞ PEŞE YENİ SÖZLEŞME

Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı, 17 Aralık 2019 tarihinde yaptığı bir başka duyuruyla da SPK binasının ikmal inşaatı için Yapı & Yapı firmasıyla KDV hariç 629 milyon liralık anlaşma imzaladığını açıkladı. İFM projesi içinde yer alan ve Ünal Aysal'ın sahibi olduğu şirketlere ait 6 bin 741 metrekarelik arazi 21 Nisan 2020'de  Varlık Fonu tarafından kamulaştırıldı ancak bedeli açıklanmadı. Boş alan o arazi için Emlak Konut 12 Ağustos tarihinde Siyahkalem Mühendislik ile KDV hariç 398 milyon liralık yapım sözleşmesi imzaladı. Varlık Fonu'nun devreye girmesinden sonra  Emlak Konut aracılığıyla yapılan sözleşmelerin toplam tutarı 4 milyar 728 milyon lira + KDV oldu.

İNŞAAT GECİKTİ MALİYET ARTTI

11 Kasım 2019 – 8 Ağustos 2020 tarihleri arasında İFM için şirketlerle Emlak Konut ve İller Bankası toplam 5 milyar 330 milyon TL'lik sözleşme imzalandı. Varlık Fonu'nun önceki ihaleleri kazanan firmalara projede yaptıkları masraflar karşılığında ödediği 1 milyar 670 milyon TL de dahil edildiğinde kamu, İFM inşaatı için son 11 ayda toplam 7 milyar TL'yi gözden çıkardığını duyurmuş oldu. Halk Bankası için 1 milyar 383 milyon TL, Ziraat Bankası için 1 milyar 48 milyon lira ve Vakıfbank'a da 711 milyon TL bedelle binalar inşa edildiği dikkate alındığında İFM'nin kamuya toplam faturası 10 milyar 146 milyon TL'yi buluyor.

MERKEZ'İNKİ SIR

TOKİ'nin 2017 yılında “Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı” yöntemiyle üç kez ihaleye çıktığı ancak yapımı yılan hikayesine dönen İFM'deki Merkez Bankası binası için geçtiğimiz haziran ayında davet usulü gizli bir ihale yapıldı. 16 bin metrekarelik arsa üzerinde yükselecek gökdeleni kendi kasasından yaptıracak Merkez Bankası, Sözcü gazetesinin ihaleye katılan firmalar ve verilen teklifler hakkındaki sorularını yanıtsız bıraktı. Edinilen bilgilere göre, en düşük anahtar teslim yapım bedeli teklifini veren Limak ile sözleşme imzalandı ve inşaat başladı. Projenin maliyeti ise kamuoyunda gizleniyor.

İLLER BANKASI DA DEVREDE

İstanbul Uluslararası Finans Merkezi projesinde İller Bankası da 2020 yılı başında devreye girdi. 22 Ocak tarihinde ortak altyapı birinci ve ikinci etap ikmal inşaatı için ihale düzenleyen İller Bankası, Yıldızlar İnşaat ile 509 milyon TL'lik sözleşme imzaladı. Daha sonra kurum, 11 Mart tarihinde altyapı üçüncü etap işi için Enam İnşaat ile 97 milyon liralık anlaşma imzaladı.

Emlak Konut GYO, İFM için 398 milyon TL'lik sözleşme imzaladı!