Kirasını ödeyemeyen esnafa 'zincir market' darbesi!
TBMM'ye sunulan Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile zincir marketlerin; şehir dışına çıkarılması, şehir içinde kalacak olanların 200 metrekareden büyük olmaması amaçlanıyor.
Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını birçok sektörü derinden etkiledi. Esnaf iş yapamaz duruma gelirken, mülk sahipleri kiralarını alamadı. Hükümetin Covid-19 pandemisine karşı aldığı tedbirler kapsamında, bir yılı aşkın süredir kepenkleri kapalı bekleyen esnaf iş yerlerinin kira, fatura ve borçlarını ödeyemedi.
PANDEMİ ONLARA YARADI
Esnafın ekonomik kriz nedeniyle kepenk kapatmak zorunda kalırken, Türkiye'nin 81 ilinde, tüm ilçelerde, beldelerde, köylerde, hatta her sokakta faaliyet gösteren zincir marketler ise satış rekoru kırdı. Marketler, cirolarını artırmakla kalmadı, dijital aplikasyonlar ve online satışlar ile karlarını artırdı.
CİROLARINI ARTIRDILAR
BİM, 2019 yılında 40,2 milyar TL olan cirosunu, 2020 yılında 55,5 milyar TL'ye; Migros, 2019 yılında 22,9 milyar TL olan cirosunu, 2020'de 28,8 milyar TL'ye, CarrefourSA 2019-2020 dönemi cirosunu, yüzde 24 artışla- 6,4 milyar TL'den 7,9 milyar TL'ye yükseldi.
YASAL DÜZENLEME BEKLENİYOR
Pandemi süreci boyunca perakende sektöründe git gide daha da kartelleşen bu Zincir Marketler, ekonomik güvencesizlik nedeniyle iflasın eşiğine gelen esnaf ve zanaatkarların, hiç iş yapamamasına ve daha da büyük çıkmaza girmesine yol açtı. Zircir market firmaları haksız rekabete neden olurken, rekabeti denetleyecek ve düzenleme yapılacak acil bir ihtiyaç olduğu belirtiliyor.
Pandemi koşullarında, perakende sektöründe her geçen gün yerini sağlamlaştıran Zincir Marketler, esnaf ve zanaatkarları iflasın eşiğine getirdi.
KANUN TEKLİFİ VERİLDİ
Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM'ye sunuldu. Komisyonda görüşmeleri devam eden kanun teklifi ile zincir marketlerin; şehir dışına çıkarılması, şehir içinde kalacak olanların 200 metrekareden büyük olmaması, çalışma gün ve saatlerinin esnafı koruyacak şekilde düzenlenmesi, satacakları ürünlerin sınırlandırılması ve Esnaf ve Zanaatkarlar Koruma Kurulu kurulması planlanıyor.
PERAKENDE TİCARETİN DÜZENLENMESİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 14/1/2015 tarihli ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.
EK MADDE 2-(1) Zincir Marketler nüfusu 50.000'den az olan beldelerde ve ilçelerde açılamaz. 50.000 kişiden sonraki her 50.000 kişi için, her bir Zincir Marketin bir market açmasına izin verilir.
(2) Valilikçe belirlenen turizm alanlarının dışında; köy statüsündeyken mahalle olarak ilçe belediyesine katılan yerleşim yerlerinde Zincir Market açılamaz.
(3) Nüfusla ilgili ölçütlerde, Türkiye İstatistik Kurumunca açıklanan en son nüfus verileri esas alınır.
(4) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Ticaret Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelik ile düzenlenir."
EK MADDE 3- (1) Türkiye'de perakendecilik sektörüne ilgili alanlardan katılımcılarla oluşmuş, küçük esnaf ve tedarikçi firmaları fiyatlandırma politikaları konusunda karar alma sürecine katabilecek bağımsız nitelikte 'Esnaf ve Sanatkârlar Koruma Kurulu' kurulmuştur.
(2) Kurul içerisinde; Ticaret Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlıklarından üyeler ile Esnaf ve Sanatkârlar Odalarından, Ticaret ve Sanayi Odalarından üyeler ve tüketici derneklerinden üyeler bulunur.
(3) Bağımsız kurulun; seçim, görevlendirme ve işleyiş usulleri yönetmelikçe belirlenir.”
EK MADDE 4- Zincir Marketler boyutlarına göre sınıflandırılır. Nüfus ve diğer yeterlilikleri taşıyan yerleşim yerleri içinde bulunan Zincir Marketler 200 metrekareden büyük olamaz.
MADDE 2- 14/1/2015 tarihli ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 13. maddesinin 1. fikrası şu şekilde değiştirilmiştir; (1) Mesleğe, mevsime ve turizme özgü şartlar ve benzeri hususlar gözetilerek perakende işletmelerin bir kısmının veya tamamının çalışma saatleri ile Zincir Marketlerin çalışma gün ve saatleri, bağımsız kurul tarafından sendikal örgütlerin de katkısı ile kararlaştırılır. Esnaf ve sanatkâr işletmelerinin çalışma saatlerinin belirlenmesi de yine aynı usul ile düzenlenir.
MADDE 3- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi!
Nuran AYDIN/Emlakkulisi.com
