TMMOB'dan Aydın raporu: Yapı kalitesi düşük!
Aydın’ın alüvyon zemin üzerinde olduğu belirtilen Jeoloji Mühendisleri Odası’nın raporunda yapı kalitesinin düşük olduğunu vurgulandı. Raporda depremin etkisini en aza indirmek için master planlarının hazırlanması gerektiğine dikkat çekildi.
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, ‘Fay üzerinde yaşayan kentlerimiz: Aydın Raporu’nu yayımladı.
BirGün'den Yunus Emre Ceren'in haberine göre; raporda, 30 Ekim’de Sisam Adası’nda yaşanan depremin Aydın’ın kent merkezinde büyük hasarlara neden olduğu belirtildi. Aydın’ın depremden etkilenmesinin nedeni ise düşük yapı kalitesi olarak ifade edildi.
Aydın’ın ve komşu illerin tarih boyunca yıkıcı depremler ile sarsıldığı dile getirilen raporda, “Jeolojide bir temel kural vardır: Bir yer geçmişte depremlerden etkilenmiş ise gelecekte de etkilenecektir” ifadelerine yer verildi.
YIKICI DEPREMLER YAŞANDI
Aydın’ın Batı Anadolu’nun önemli jeolojik yapılarından biri olan ve Denizli ile Ege Denizi arasında yaklaşık 150 kilometrelik uzunluğu bulunan Büyük Menderes Grabeni içerisinde olduğu kaydedilen raporda, “Büyük Menderes Grabeni’nde tarihsel dönemlerde çok sayıda yıkıcı deprem meydana gelmiştir” denildi.
HASAR ORANI ARTACAK
Aydın kent merkezinin zeminin alüvyon olduğuna ve deprem dalgalarının bu tür zeminler büyüdüğüne vurgu yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Zemin büyütmesi olarak tanımlanan bu durum bir deprem olduğu takdirde Aydın kent merkezinin kaya üzerinde yer alan kent merkezlerinden daha şiddetli olarak sarsılacağı, bunun sonucunda da hasar oranının fazla olacağı anlamına gelmektedir. Öte yandan yapılan araştırmalar büyük bir depremde Aydın kent merkezinin bilhassa güneydeki ovaya yakın kesimlerinde sıvılaşma olaylarının da yaşanabileceğini göstermektedir. Belli büyüklüğe ulaşan depremlerde belli koşullara sahip zeminlerde meydana gelebilen sıvılaşma, zeminin üstündeki yapıları taşıyamamasına neden olmakta, yapılar yer sarsıntısının bir sonucu olan bu olay nedeniyle de hasar almaktadır.”
Raporda Aydın için acilen harekete geçilmesi gerektiği ve Jeoloji Mühendisleri Odası’nın bu konuda destek vereceği belirtildi.
Raporda olası bir depremde en az zararla atlatabilmesi için yapılması gerekenler şu şekilde açıklandı:
- Aydın Valiliği veya Aydın Büyükşehir Belediyesi tarafından kent ölçeğinde uluslararası uygulama örnekleri de baz alınarak mikrobölgeleme çalışmalarının yapılması, mikrobölgeleme çalışması yapılmış yerleşim birimleri var ise bunların yenilenmesi.
- Mikrobölgeleme çalışmaları kapsamında diri fayların yerinin ve özelliklerinin, farklı disiplinlerden veri girişi ile jeoloji mühendisliği araştırmaları temelinde yapılacak paleosismolojik araştırmalarla net olarak belirlenmesi.
- Mikorobölgeleme çalışmaları kapsamında, Ege Denizi’nde meydana gelebilecek depremlerin meydana getirebileceği olası tsunami etkileri de dikkate alınarak Aydın ili kıyı yerleşim alanlarının planları, olası tsumani etkilerini de göz önüne alarak yeniden yapılması gerekli.
- Yukarıdaki çalışma sonuçlarından elde edilecek bilgiler ve diğer disiplinlerden edinilecek bilgiler ve diğer afet olasılıkları ışığında Deprem Master Planları’nın hazırlanması.
- Deprem Master Planı dikkate alınarak kentin gelişim ve yerleşim stratejilerinin belirlenmesi gerekmekte olup bu çerçevede aktif fay hatlarının çevre düzeni haritalarına işlenmesi ve aktif fay zonlarının sakınım bantı içinde kalan alanların 1. Derece Doğal Eşik Değerler arasına alınması ve bina ve bina türü yapılar için sınırlama getirilmesi.
- Nazım ve uygulama imar planlarının çevre düzeni planlarında yapılan bu değişikliklerden sonra gözden geçirilerek, aktif fay hatlarının sakınım bantları ile kıyı yerleşimlerinde tsunami etki alanlarının imar planlarına işlenerek yenilenmesi.
