9 soruda apartman sakinlerinin hakları!

Apartman dairesinde ikamet eden sakinler, kanunen bazı hak ve sorumluluklara sahip oluyor. Apartmanlar, kat malikleri kurulu tarafından yönetiliyor. Yönetim tarzı, kanunların emredici hükümleri saklı kalmak şartı ile, bu kurul tarafından kararlaştırılıyor. 

Yönetim planı yönetim tarzını, kullanma maksat ve şeklini yönetici ve denetçilerin alacakları ücreti ve yönetime ait diğer hususları düzenliyor. Yönetim planı, bütün kat maliklerini bağlıyan bir sözleşme hükmünde oluyor. Peki, kanun ve yönetim planlarına göre apartman sakinlerinin hakları nelerdir?

1.) Kimler apartman sakini sayılır?

Apartman sakinleri, apartmanda yaşayan kimselerin tümü oluyor. İster daire sahibi olsun, ister kiracı olsun apartman sakini olarak bazı hak ve sorumluluklara sahip oluyor. Ancak kat maliki ve kiracıların hak ve sorumlulukları kanunda ayrılıyor.

2.) Apartman sakinlerinin hepsi yönetime katılabilir mi?

Apartman sakinlerinden kat malikleri, yönetime katılabiliyor. Kiracıların kendi mal sahipleri yönetimde söz sahibi oluyor. Bu nedenle kiracıların yönetimde söz hakkı bulunmuyor.

3.) Apartman sakinleri yönetim planını değiştirebilir mi?

Kanunen yönetim planının değiştirilmesi için bütün kat maliklerinin beşte dördünün oyu gerekiyor. Yönetim planı ve bunda yapılan değişiklikler, bütün kat malikleriyle onların külli ve cüzi haleflerini ve yönetici ve denetçileri bağlıyor.

4.) Apartman sakinlerinin oy hakkı nedir?

Apartman toplantılarında kat malikleri tek bir oy hakkına sahip oluyor. Kiracılar ancak mal sahibinin vekaleti almaları halinde oy kullanabiliyor.

5.) Apartman sakinleri istedikleri zaman yöneticiyi değiştirebilir mi?

Kat malikleri kurulu, yöneticinin bu görevdeki tutumunu devamlı olarak denetleyebiliyor ve haklı bir sebebin çıkması halinde onu her zaman değiştirebiliyor. Hesapların denetlenmesi için yönetim planında, belli bir zaman konulmamışsa; bu denetim her üç ayda bir yapılıyor; bununla beraber haklı bir sebep çıkarsa, hesap denetlenmesi her zaman yapılabiliyor.

6.) Apartman sakinleri apartmanda değişiklik yapabilir mi?

Kat malikleri,anagayrimenkulün ortak yerlerinde kendi başlarında bir değişiklik yapamıyor. Ortak yerlerin düzgün veya bunları kullanmanın daha rahat ve kolay bir hale konulmasına veya bu yerlerden elde edilecek faydanın çoğaltılmasına yarıyacak bütün yenilik ve ilaveler, kat maliklerinin sayı ve arsa payı çoğunluğu ile verecekleri karar üzerine yapılıyor.

7.) Apartman sakinleri çok masraflı ve lüks yenilikleri nasıl yapabilir?

Yapılması arzu edilen yenilik ve ilaveler çok masraflı ise veya yapının özel durumuna göre lüks bir nitelik taşıyorsa veya anagayrimenkulün bütün kat malikleri tarafından kullanılması mutlaka gerekli olan yerlerinde veya geçitlerinde bulunmıyorsa, bunlardan faydalanmak istemiyen kat maliki, gidere katılmak zorunda değildir; bu gibi yenilik ve ilavelerin giderini, onların yapılmasına karar vermiş olan kat malikleri öderler. 

Bununla beraber, başlangıçta giderlere katılmıyan kat maliki veya onun külli veya cüzi halefleri yenilik ve ilavelerin yapılması ve korunması giderlerine sonradan, kendi arsa payları oranında katılırlarsa, yapılan lüks yenilik veya ilaveden faydalanma hakkını kazanırlar.

8.) Apartman sakinlerinin bağımsız bölümleri üzerindeki hakkı nedir?

Kat malikleri kendilerine ait bağımsız bölümler üzerinde, Kat Mülkiyeti Kanunu'nun ilgili hükümleri saklı kalmak şartiyle, Medeni Kanunun maliklere tanıdığı bütün hak ve yetkilere sahiptirler.

9.) Apartman sakinlerinin ortak alanlar üzerindeki hakkı nedir?

Kat malikleri anagayrimenkulün bütün ortak yerlerine, arsa payları oranında, ortak mülkiyet hükümlerine göre malik oluyor.

Kat malikleri ortak yerlerde kullanma hakkına sahiptirler; bu hakkın genel kömürlük, garaj, teras, çamaşırhane ve çamaşır kurutma alanları gibi yerlerdeki ölçüsü, aksine sözleşme olmadıkça, her kat malikine ait arsa payı ile oranlı oluyor.

Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com