Özel okullar satılıyor!
Kovid-19 salgını sebebiyle öğrenci kaybeden ve gelirleri düşen okullarda devirler yaşanıyor. Gücü kalmayanlar ise tek tek kapanıyor. Kira ve personel giderleri başta olmak üzere masraflarını karşılayamayan birçok okul sahibi, çareyi okulu öğrencileriyle beraber devretmekte buldu.
Tüm dünyada etkisini devam ettiren Kovid-19 pandemisi, en hızlı dönüşümün yaşandığı eğitim sektöründe büyük hasara neden oldu.
Dünya'dan Çiğdem Yücesoy Subaşı'nın haberine göre; yüz yüze eğitim kısa sürede yapılan düzenlemelerle online eğitime geçince, özel okulların 1 milyon 376 bin 609 olan öğrenci sayısı 1 milyon 71 bin 476’ya düştü. Oluşan zararın ise 10 milyar TL'yi aştığı belirtildi.
Toplam 11 bin 995 özel okuldan 528’i kapanırken, 220 bin 746 olan personel sayısı da 193 bin 474’e geriledi. Neredeyse bir yıldır yüz yüze eğitim veremeyen okulların yüksek kira, personel maaşı ve sabit giderleri karşılayamaz durumda olduğunu dile getiren Türkiye Özel Okullar Derneği (TÖZOK) Başkanı Zafer Öztürk, “Güçlü sermayeye sahip olanlar bu sıkıntılı döneme dayanabiliyor. Ancak küçüklerin ayakta durması imkansız” dedi.
Eğitimi durdurdu satışa çıkardı
Satılık okulların ağırlığı Bahçeşehir-Başakşehir-Arnavutköy hattında bulunuyor. Bahçeşehir’de 5 bin metrekare kapalı alanı bulunan, yarı olimpik yüzme havuzlu, 40 derslikli, 729 öğrenci kontenjanı olan bir başka kolej de satılıklar arasında yer alıyoe. 3 milyon 250 bin TL ile okulunu satışa çıkaran İstanbul Akademi Koleji Kurucusu Hüseyin Hazine, Kovid-19 salgını sebebiyle eğitimi durdurduklarını belirtti. Hazine, artan maliyetlerle beraber artan kira yükü sebebiyle eğitimi sürdüremediklerini ifade eden, “Geçen yıl online kanal üzerinden eğitim-öğretim yılını tamamladık. Yeni eğitim-öğretim dönemi için kayıt almayarak okulu kapatmak zorunda kaldık” diye konuştu.
Aylık 150 bin TL kira gideriyle beraber 800 bini bulan aylık sabit gideri karşılamakta zorlandıklarını dile getiren Hazine, sözlerine şu şekilde devam etti:
“Kontenjanımız 729 ancak öğrenci sayımız 300’dü. Pandemi koşullarının yanı sıra çevremizde bulunan marka okullarla zorlu bir rekabetin içindeydik. Beş yıl sonunda okulu satarak tamamen bu sektörden çıkma kararı aldık.”
Ortaklarda yol ayırımı
Uzaktan eğitime geçiş, okul yatırımına birlikte giren ortaklar arasında yol ayırımına da sebep oldu. Son yıllarda eğitim sektörüne çok sayıda yatırımcının katıldığına vurgu yapan Zafer Öztürk, “Karlı ve kazançlı bir yatırım olarak görüldü ve farklı alanlardan sektöre yeni oyuncu katıldı” dedi.
Yeni yatırımcılar henüz okul kültürünü oluşturamadan hem rekabet hem de Kovid-19’un zorlu şartlarıyla karşı karşıya kaldı. Ortaklık yoluyla sektöre giriş yapan yatırımcılar beklediğini bulamayınca hisselerini satmaya başladı. İstanbul Ataşehir’de faaliyet gösteren bir lisenin verdiği ilanı araştırınca tam da bu şekilde bir satış olduğu görüldü. 800 bin TL'ye satılık olan lisede ortakların yollarını ayırma kararı aldıklarıı belirten bir yetkili, hisse satışı yapacaklarını dile getirdi.
İstanbul Maltepe'de 300’den fazla kontenjanı sahip bir özel ortaokul da sahibi tarafından farklı bir yatırıma girmek için ilana verildi. Alacak kişinin 100 öğrenci kaydıyla okulun tüm masraflarını karşılayabileceği ifade edilen ilanda, ayrıca dönemi zararsız kapatacak bir ciro elde edileceği de dikkat çekti. Merkezi konum, uygun kira ile “öğrencili acil satılık” başlığıyla satışa sunuldu.
İstanbul dışında da satışlar var
İlanlar sadece İstanbul’la sınırlı kalmıyor. İstanbul dışında da devirler dikkat çekiyor. Kayseri’de faal durumda anaokulu, ilkokul, ortaokul ve lisesiyle bütün kampüs satılıklar listesinde. Merkezi bir konumda bulunan kampüs öğrencisi ve tüm kademeleriyle 4 milyon TL fiyatla satılıyor. İzmir’de 750 bin TL ile devredilen butik bir kolej de halen faal olarak hizmet sunuyor. Satışı üstlenen ExperX Gayrimenkul Danışmanlığı’ndan İbrahim Durak, “Okul tüm eşyaları, ruhsatları ve öğrencileriyle devredilecek. Konumu iyi bir yerde ve kirası bölgeye göre cazip bir fiyatta” diye konuştu.
Bu dönemde eğitim tesisi satışının arttığını dile getiren Durak, şunları kaydetti:
“Birçoğu yüzde 60’a varan öğrenci kaybı yaşadı. Buna karşılık kira bedelleri ve personel giderlerini ödemeye devam ettiler. Küçük ve orta ölçekli işletmelerin bu maliyetleri karşılama gücü olmadı.”
"EN BÜYÜK ZARARI OKUL ÖNCESİ GÖRDÜ"
En yoğun satışın olduğu kademe ise anaokulu ve kreş. Sadece sahibinden.com’da bu alanda 81 adet ilan bulunuyor. Kimi faal olarak hizmet verirken kimisi de eğitimi durdurmuş olarak satışa sunuldu. Bu dönemde en büyük sıkıntının eğitimin bu kademesinde görüldüğünü kaydeden Türkiye Özel Okullar Derneği (TÖZOK) Başkanı Zafer Öztürk, “Zorunlu eğitime tabi olmadığı için okul öncesine yönelik faaliyet gösteren kurumlar çok fazla öğrenci kaybetti. En büyük zararı bu kademede olanlar gördü” dedi.
SATILIKLARA ARAPLARDAN İLGİ YÜKSEK
Bahçeşehir, Başakşehir ve Arnavutköy mevkiinde olan ve satışa çıkarılan okullara en fazla talep Arap yatırımcılardan geliyor. Körfez vatandaşların Türkiye’de ağırlıklı olarak konut aldıklarına vurgu yapan Gayrimenkul Yurtdışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Başkanı Ömer Faruk Akbal, “Ticari gayrimenkuller kira getirisi düşük olduğu için tercih edilmiyor. Ancak eğitim kurumları kira çarpanında ticariler arasında en yüksek orana sahip olduğu için yatırımda öne çıkıyor” açıklamasında bulundu.
Eğitim kurumlarına olan ilginin bir sebebide Körfez ülkeleri vatandaşlarının çocuklarını dil ve kültürlerine uygun okullar da okutmak istemesi olarak belirtiliyor.
Milli Eğitim Bakanlığından (MEB) izin alarak faaliyette bulunan uluslararası özel eğitim kurumları arasına son zamanlarda Arapça eğitim verenler de dahil edildi. Önümüzdeki süreçte bu okulların sayısında artış yaşanacağı öngörülüyor. Okulların satışını üstlenen gayrimenkul danışmanları potansiyel alıcılar arasında Arapların çoğunlukta olduğuna dikkat çekiyorlar.
