İnşaat sektörünün sorunlarını fiyat farkı düzenlemesi çözecek mi?
Dünya Gazetesi köşe yazarı Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Ayşe Çelikbaş, bugünkü köşesinde fiyat farkı düzenlemesini kaleme aldı. İşte Ayşe Çelikbaş'ın 'Fiyat farkı düzenlemesi mevcut sorunları çözmeye yetmez' başlıklı yazısı...
Tasfiyeye izin vermeyerek, iflasların ve fesihlerin önü açılmış olmayacak mıdır? Zira piyasa koşullarındaki beklenmedik olumsuzluklar karşısında, daha önce de örneklerini tekraren gördüğümüz birtakım hesaplamalarla ortaya çıkan sonuç, hiçbir yaraya merhem olamamıştır. Umalım ki, tekerrür etmesin.
Yaklaşık 100 bin yüklenicinin içinde bulunduğu inşaat sektörünün büyük bir kısmı zaten iş göremez, işini yürütemez duruma gelmiştir, eğer ki Kanun maddesi mevcut haliyle uygulanırsa azımsanmayacak sayıdaki firma daha bu kervana katılmış olacaktır. Sektöre bağlı olan ve etkileşecek diğer sektörleri de hesaba katarsak bu sayılar daha da artacaktır.
Bu bağlamda, sektörün bir nebze nefes alması isteniyorsa, öncelikle düzenlemedeki aksaklıklar giderilmelidir. Aksi durumda, çözüm sadece kağıt üstünde kalacak, uygulamada sağlıklı bir netice vermeyecektir, çünkü bu süreçte öngörülemeyen ve katlanılması, karşılanması mümkün olmayan oranlarda, %100-%200‘e varan fiyat artışları oluşmuştur. Bu artışların, hesaplanacak göstermelik oranlarda ek fiyat farkı ile telafisi mümkün değildir. Kanun maddesinden anlaşıldığı kadarıyla, uygulama içeriğinde bir düzeltme yapılmazsa 2021 Temmuz - Aralık arasında yapılan imalatlara verilecek ek fiyat farkı, ortalama %10-20 aralığında kalacak ve bu rakam, yüklenilen ve de sektörün uğradığı zarar karşısında çok yetersiz kalacaktır. Ayrıca hiçbir malzeme fiyatında ciddi bir düşüş olmadığı gibi zam furyası da devam etmektedir. Asgari ücret, elektrik ve doğalgaz zamları henüz piyasaya yansımamıştır. Bu zamları, genel endeksin karşılaması söz konusu olamayacaktır.
Bahsi geçen gerekçelerle, en yüksek hasara uğrayan inşaat sektörü başta olmak üzere tüm sektörlerin kendine gelebilmesi ve taahhüt edilen işlerin selametle bitirilebilmesi için; temel endeks 2021 Ocak ile 2021 Aralık endeksinden oluşan hesaplama, yüklenicilerin toplam imalatlarına uygulanmak suretiyle ek fiyat farkı verilmelidir. Bu uygulama, sözleşme süresince ya da piyasa fiyatları normale (en azından 2021 Temmuz ayına) dönünceye kadar devam etmelidir. Eğer bu oranın veya miktarın Hazineye fazla yük getireceği endişesi varsa, beklentiler arasında olan şartsız tasfiye hakkı verilerek yüklenicilerin daha fazla zarara uğramasının önüne geçilmelidir.
